- શ્રાવણ માસ = ઉપવાસ, શાકાહાર, સાત્ત્વિક જીવન.
- મનુસ્મૃતિ – રસદાર/મસાલેદાર ખોરાક ત્યાગો.
- સ્કંદ પુરાણ – શાકાહાર પાળનારને પુનર્જન્મ નથી.
- ભાવિષ્ય પુરાણ – દહીં, ઘી, તલ, કેરી, ખાંડ મનાઈ.
- આયુર્વેદ મુજબ:
- પાચન નબળું (વર્ષા ઋતુ).
- ખાવું: જવ, મગ, છાશ, હળવો શાક, ફળાહાર.
- ટાળવું: દહીં, ઘી, તલ, ખાંડ, લીલા પાંદડાવાળા શાક.
- ઉપવાસ પ્રથા:
- સોમવાર, નાગપંચમી, મંગળગૌરી.
- ફળ, દૂધ, સુકા મેવો.
- આધ્યાત્મિક અર્થ:
- શુદ્ધ આહાર →શુદ્ધચિત્ત.
- દયા, અહિંસા, આત્મસયમનો માર્ગ.
- વૈજ્ઞાનિક કારણો:
- ચોમાસામાં પાચન નબળું →ભારેખોરાકટાળવો.
- બેક્ટેરિયા/પરજીવી ચેપથી બચાવ.
- હૃદય અને BP માટે ફાયદો.
- ઉપવાસ = Detox + માનસિક શાંતિ.
- પોષણ દૃષ્ટિ:
- શાકાહારમાં વિટામિન/મિનરલ/ફાઇબર વધુ.
- દહીં-ઘી ટાળવાથી ચરબી અને ચેપ ઓછા.
- ફળાહાર = ઊર્જા + એન્ટીઓક્સિડન્ટ.